(1891-1961) XX.YÜZYILIN SÜLÜS VE CELÎ SÜLÜSTE ÖNDE GELEN TÜRK HATTATLARINDAN.
11 Nisan 1891'de İstanbul Beylerbeyi'nde doğdu. Şehremâneti Zibhiye idaresi (Mezbaha) Müdürü Zühdü Beyin oğludur. İlk tahsilini Beylerbeyi Hamidiye Mektebinde tamamladı. Üsküdar İdâdîsi'nin son sınıfında iken sağlık sebebiyle tahsilini yarıda bıraktı. Daha ilk mektep sıralarında hat hocası Ali Efendi'den sülüs ve nesih yazılarını öğrenmeye başladı. Daha sonra Enderun Mektebi hat hocası Ahmed Râkım Efendi'ye devam etti. Babasının da teşvikiyle girdiği Medresetü'l-Hattâtîn'de yazı tahsilini tamamladı. Burada Hulûsi Efendi'den (Yazgan) talik icâzeti aldı (1923). Ayrıca Sâmi Efendinin talebesi olan Tuğrakeş İsmail Hakkı Altunbezer'den sülüs-celîsini ilerletti. Ali Efendi'nin hocası olan Şefik Bey'e ait kıta ve murakkalardan da önemli ölçüde faydalandı. Macit Ayral talik ve nesihten ziyade sülüs ve celî-sülüs ile meşgul olmuştur. Sülüste Şefik Bey'in tavrını benimsemiş ve o üslupta eser vermiştir. Celî-sülüste ise Sami Efendi yolunda yazmıştır. 1908 yılında Evkaf Nezâreti Kaleminde başladığı memurluk hayatına daha sonra polis müdüriyeti sicil mümeyyizi olarak devam etti. 1923'te bu görevinden ayrılarak Bâbıâli caddesinde açtığı yazıhanede serbest hattatlık yapmaya başladı . Burası zamanla devrin tanınmış hattatlarının buluşup sohbet ettikleri önemli bir sanat mahfili haline gelmiştir. Harf inkılâbını takip eden yıllarda Ankaraya yerleşti ve emekli oluncaya kadar Vilâyet Meclis-i Umûmî başkâtipliği görevini yürüttü. 1955'te tekrar İstanbula döndü. Kısa bir süre sonra, Bağdat Güzel Sanatlar Akademisinde hüsn-i Hat dersleri vermek üzere Irak'a davet edildi. Burada dört yıl kaldıktan sonra 1959 Temmuz ayında Türkiye'ye döndü.
Emsali arasında nezaketi, kibarlığı ve şık giyimi ile tanınan Macit Ayral, bundan sonraki yıllarını yazı yazmak ve eski eserleri incelemekle geçirdi. 19 Mart 1961'de İstanbul'da vefat etti, mezarı Karacaahmettedir.
Macit Ayral yazı tarifinde ve meşk yazmada, özellikle imzasız ve tarihsiz yazıların hattatını ve devrini tesbitte fevkalâde ustaydı. Yarım asra yaklaşan sanat hayatı boyunca yazılarında Mâcid imzası yanında Hüseyin Mâcid, Abdülmâcid, Mâcid b. Zühdî imzalarını da kullanmıştır. Özel koleksiyonlara girmiş pek çok eseri yanında İstanbul'da Şişli, Levent, Şile, Bebek, Yeşilköy, Muratpaşa , Beyoğlu Kamerhatun, Seyyid Ahmed Camileriyle Arap Camii'nde celî yazıları vardır.
BİBLiYOGRAFYA
İbnülemin, Son Hattatlar, s. 179• 182; Uğur Derrnan. Vefâtının Yirminci Yıl dönümünde ‘Mâcid Ayral, Sandoz Bülteni, sy. 2, İstanbul 1981, s. 7• 12. İSAM, M. Hüsrev Subaşı